Polonista radzi

Każdy wie, czym jest przecinek, każdy wie, jaka jest jego rola, ale nie każdy - w którym miejscu zdania go postawić. Warto rozwiać wszelkie wątpliwości i nauczyć się kilku zasad interpunkcji, gdyż to właśnie przecinek jest znakiem, którego najczęściej używamy.

• Nie stawiamy przecinka przed spójnikami:

i, oraz, tudzież, lub, albo, czy, ani, ni  

Czytał chętnie literaturę oraz podręczniki z różnych dziedzin wiedzy.
W rękopisie oddanym do druku nie było poprawki ani przekreślenia.
Najchętniej odwiedzał kino lub teatr. 

• Jeżeli jednak te spójniki powtórzą się w zdaniu, przecinek będzie obowiązkowy, np.

Nie miał już ani chęci, ani siły do dalszej podróży.
Kup chleb i bułki, i jabłka, i gruszki.

• Nie stawiamy przecinka przed porównaniami, które są wprowadzane przez wyrazy:  

jak, jakby, niż, niby

Wyglądał jak strach na wróble.
Wolę się uczyć z zeszytu niż z książki. 

• Stawiamy przecinek przed spójnikami

ale, lecz, a, czyli, więc, toteż, zatem

Ubrana była skromnie, lecz elegancko.
Uśmiechnął się miło, więc przyjaźnie. 

• Stawiamy przecinek pomiędzy wyrazami równorzędnymi:

Ania kupiła marchewkę, pietruszkę, buraki.

• Stawiamy przecinek między częściami takich wyrażeń, jak:

ni stąd, ni zowąd
ni z tego, ni z owego
ani widu, ani słychu
ni pies, ni wydra

•  Stawiamy przecinek w zdaniach, w których znajdują się wtrącenia oraz wyliczenia:

Musiało to być, o ile dobrze pamiętam, w roku 1970.
Dzień był słoneczny, niezapomniany.

• Stawiamy przecinek przed zwrotami poprzedzającymi wyjaśnienie:

to jest (tj.), to znaczy (tzn.), jak na przykład (jak np.)


W Warszawie mieszkał do wojny, to znaczy do roku 1939. 

•  Stawiamy przecinek przed wyrazami i wyrażeniami powtarzanymi:

 Zofia jest bardzo, bardzo zadowolona.
Dawno, dawno temu...

• Stawiamy przecinek 

po wyrazach wyrażających okrzyk:  

ach, hej, halo, o, ho, oj

Hej, dawno się nie widzieliśmy!

• Stawiamy przecinek przed zaimkiem który

oraz przed połączeniami wyrazowymi typu:

 w którym, do którego, na którą, podczas którego, za pomocą której, na podstawie którego

Wczoraj odbyła się impreza, podczas której śpiewał chór.
Użyłem linijki, za pomocą której narysowałem proste linie.
Przeczytałem książkę, na podstawie której nakręcono ten film.

• Przecinkiem oddzielamy w zdaniu wyrazy i wyrażenia występujące w wołaczu.

 Przeczytaj książkę, Kasiu.
Robercie, przesuń się w prawo.

•  Przecinkiem oddzielamy wyrazy zakończone na -ąc, -wszy, -łszy wraz z określeniami, np.

Idąc brzegiem lasu, nucił pod nosem skoczną melodię.
Zasadziwszy kwiaty, poszłam do domu. 

• W połączeniach dwóch spójników 

dlatego że
chyba że
mimo że

nie stawiamy przecinka przed "że", lecz przed całym wyrażeniem:

Poszedł na plażę, mimo że było zimno.
Zabrałem parasolkę, dlatego że mama mi kazała.

Opracowała Anna Bednarek